Si u zbulua dyshemeja e vallëzimit ku Gjon Pagëzori u dënua me vdekje
Machaerus, një fortesë afër Detit të Vdekur në Jordaninë e sotme
1.
Vetëm një vit më parë.
Oëen Jarus duke botuar fillimisht në Live Science duke u mbështetur në të dhënat dhe gërmimet arkeologjike pretendon se është zbuluar dyshemeja e vallëzimit ku Gjon Pagëzori u dënua me vdekje në Machaerus, një fortesë afër Detit të Vdekur në Jordaninë e sotme.
Arkeologët besojnë se kjo kamare përfaqëson mbetjet e fronit të Herod Antipas. Nga këtu, mund të jetë marrë vendimi për të ekzekutuar Gjon Pagëzorin.Arkeologët pretendojnë se ata kanë identifikuar katin vdekjeprurës të vallëzimit ku Gjon Pagëzori – -u dënua me vdekje rreth 29 AD.
Bibla dhe shkrimtari antik Flavius Josephus (Pas Krishtit 37-100) përshkruajnë të dy mënyrat se si mbreti Herod Antipas, një bir i mbretit Herold , ekzekutoi Gjon Pagëzorin. Jozefi specifikoi se ekzekutimi ndodhi në Machaerus, një fortesë afër Detit të Vdekur në Jordaninë e sotme.
Herod Antipas kishte frikë nga ndikimi në rritje i Gjon Pagëzorit në mesin e popullatës dhe kështu ai e ekzekutoi atë ,shkruajti Josephus.
Nga ana tjetër, Bibla tregon një histori shumë më të hollësishme, duke pretenduar se Herod Antipa e ekzekutoi Gjon Pagëzorin në këmbim të një vallëzimi.
2.
Historia Biblike pretendon se Herod Antipas kishte vendosur të martohej me një grua të quajtur Herodias, të dy ishin të divorcuar – diçka për të cilën Gjon Pagëzori kundërshtoi. Në dasmën e tyre, vajza e Herodiadës, e quajtur Salome, bëri një kërcim që e kënaqi aq shumë Herod Antipën, saqë mbreti i premtoi asaj gjithçka që donte si shpërblim. Salomeja, e shoqëruar nga Herodiada, kërkoi kokën e Gjon Pagëzorit. Sipas Biblës, Herod Antipas hezitoi ta pranonte kërkesën, por në fund të fundit ai vendosi ta përmbushë atë dhe i dha kokën Gjon Pagëzuesit, Salomës në një pjatë.
3.
U gjet kati vdekjeprurës i vallëzimit?Një oborr i zbuluar në Machaerus ka të ngjarë të jetë vendi ku u vallëzua Salomeja dhe ku Herod Antipas vendosi t’i pritet koka Gjon Pagëzorit, shkruajti Győző Vörös, drejtori i një projekti të quajtur Machaerus Gërmime dhe Sondazhe në Detin e Vdekur, në librin “Toka e Shenjtë Arkeologji në të dyja anët: Ese arkeologjike në nder të Eugenio Alliata “(Fondazione Terra Santa, 2020).
Oborri, tha Vörös, ka një kamare në formë apsidale që ndoshta janë mbetjet e fronit ku ishte ulur Herod Antipas. Pas vdekjes së mbretit Herod, mbretëria e tij u nda midis bijve të tij dhe Herod Antipas kontrolloi një mbretëri që përfshinte Galilenë dhe një pjesë të Jordanisë. Ai kontrollonte mbretërinë e tij disa herë nga Machaerus. Arkeologët zbuluan oborrin në 1980, por ata nuk e njohën ngrohtësinë si pjesë e fronit të Herod Antipas deri më tani, shkroi Vörös në artikull. Prania e fronit pranë oborrit ngurtëson përfundimet rreth katit të vallëzimit, shkroi Vörös.
Ekipi arkeologjik ka rindërtuar oborrin dhe ka botuar disa imazhe në libër që tregojnë se si dukej rreth kohës së ekzekutimit të Gjon Pagëzorit.
3.
Më shumë se gjysmë duzine studiuesish të pa përfshirë në gërmime biseduan me Live Science në lidhje me pretendimin se froni i Herod Antipas dhe oborri ku u interpretua vallëzimi vdekjeprurës. Disa studiues ishin të bindur, ndërsa të tjerët ishin skeptikë. “Unë mendoj se është historikisht e mundshme, që ky gërmim të ketë sjellë në shesh ‘katin e vallëzimit’ të Salome”, tha Morten Hørning Jensen, një profesor në Shkollën Norvegjeze të Teologjisë, i cili shkroi librin “Herod Antipas në Galile” (Mohr Siebeck , 2010). Disa studiues nuk u bindën, duke shprehur dyshime nëse kamarja e sapo identifikuar përfaqëson mbetjet e fronit të Herod Antipas.
Jodi Magness, një profesor i studimeve fetare në Universitetin e Karolinës së Veriut në Chapel Hill, vlerësoi punën e Vörös dhe ekipit të tij, dhe ndërsa Magness tha se është e mundur, që Vörös të ketë gjetur fronin e Herod Antipas, ajo ka dyshime. Për shembull, kamara e gjetur në Machaerus duket e vogël në krahasim me fronin e babait të tij Mbretit Herod, që u gjet në pallatin dimëror të Jerikos, tha Magness për Live Science, duke iu referuar një froni në pallat që është i mbuluar me një abside sipërme gjysmërrethore. Ajo shtoi se kamara në Machaerus duket e ngjashme me dy kamare të gjetura në Herodiumin e Epërm, një pallat-fortesë e ndërtuar nga mbreti Herod, por ato dy kamare nuk janë identifikuar kurrë si mbetje të froneve.
Eric Meyers, një profesor emitus i studimeve hebraike në Universitetin: Duke, tha se është mjaft e mundshme, që froni i Herod Antipas është gjetur dhe është i etur për të lexuar raportet përfundimtare në këtë sit. Mbetet për t’u parë nëse “një ndeshje e përsosur midis burimeve letrare dhe arkeologjike që vendos ekzekutimin e Gjon Pagëzorit në atë vend. Në çdo rast, një rast i fortë është bërë dhe unë pres me padurim raportet përfundimtare”, tha Meyers.
About Post Author
