Falënderoj mikun tim të talentuar, Prof. Ukë Buçpapaj për përkthimin në anglisht të “Ujqit e rinj” dhe shkrimeve të mia në prozë!
THE NEW WOLVES
After raising a pyre in the square, through the flick of the whip, they let out a wail:
“Where did they go? The monsters, the blind ones, those who left us the wolf’s skin… where did they go?”
I, amidst this crumpled harmony, said, “It seems they went towards the ashen zone. They told me that for them, this moment is the end of the great wonder… that they are no longer amazed by anything.”
And they said, “We are not amazed by them either. We despise every cord of theirs. Could it be because we no longer see part of them?”
I said, “No, it’s their submission to a new, similar state. You, to whom you are the others, have already managed to create wonders and speak wonders.”
Then they said, “But aren’t they a nuisance that breeds nuisances around?”
I replied, “Yes, perhaps.”
They said, “They have an ingrained vice only to judge us.”
And I said, “That’s true. When they hear us being spoken of by their hounds, they turn their heads back, afraid that they might be talked about. They have an endless desire for you to become one of them. You could be both a similar and dissimilar copy of them.”
They said, “The air around them turns bitter, and that bitterness is them.”
I said, “They have hated the bitter colour of nuisance and have avoided it their whole lives. Yet, they themselves sometimes feel the weight of satisfaction and other times the weight of being used by an invisible force.”
They, speaking in a language full of tautologies, said, “Well, well, they are not as they claim; wise and clear.”
I said, “Indeed. They have never desired wisdom and clarity. They have desired thirst and ardour, restless quests and mistakes. And yet, their mistakes inflicted on the today’s world are like mice’s scratches on the walls of a well.”
They said, “Their behaviour towards us has been at times hateful, at times dismissive.”
And I said, “Maybe it stems from their confusion about how their hounds manage to survive and decipher this world.”
And they said, “But…”
I said, “You must judge yourselves.”
They said, “They left us at a crossroads.”
And I said, “And you embraced them with kind words, didn’t you? You took the path of the wolves.”
They (in wolf language) said, “We want to march. We are perfect beings, but they hinder us.”
And I, giving myself a discreet appearance, said, “The path is never free. Yet, you are a discovery.”
And they said, “Your sarcasm is becoming unbearable.”
And I said, “My mission is to illuminate the darkness, not your heads.”
They said, “Why do they change their faces and habits like a fish out of water?”
I said, “It is those other forces that have the power to lift you up or throw you into oblivion.”
After a momentary pause, they said, “We are the singers of dissatisfied society. Do you believe?”
I said, “Nonsense! Only the crowd believes them, as it believes everything.”
They, with restrained anger, said, “Are you mocking us? Who are we? Some sly eavesdroppers? A grey-haired kennel? Some worthless leaders? Aren’t we those who are ready for anything?”
And I said, “Here, things will happen that you will never be able to understand.”
And they said, “Do you see any way out of this labyrinth?”
And I, with an oracle’s voice, said, “There is an exit that leads you to a precipice.”
“We have heard so much about you,” they said, “but we haven’t read anything from you. We want you to write a poem about us.”
I said, “I’m not surprised by whatever you say. There are thousands of books in this world that are no longer read.”
After throwing my glance at the pyre, I continued, “As for the poem, I would accept any torture, but it won’t happen.”
They looked at me with completely unthreatening gazes:
“Please, please, write a poem or something similar. We seek recognition. We have forgotten how to sing. We cannot carry a song to its end. We feel ashamed…”
I told them that there are values everywhere and no reason for them to feel ashamed.
They approached me and licked my hands. They became very emotional.
Then a muffled explosion was heard, and they unleashed an unexpected wail that almost tore their throats apart:
“This sounds like our song… like our song… ooour… ooour…”
English translation by Ukë ZENEL Buçpapaj
* * *
Ujqit e rinj
Pasi ngritën një turrë drush në shesh, nëpërmes një kamzhikëtundjeje, ata lëshuan një angullimë:
– Ku ikën ata? Mostrat, të verbërit, ata që na lanë lëkurën e ujkut… ku ikën?
Unë, mespërmes kësaj harmonie të rrudhur, thashë: – Më duket se shkuan drejt zonës së përhirtë. Më thanë se ky çast për ta është fundi i habisë së madhe … se nuk mrekullohen më nga asgjë.
Dhe ata thanë: – Edhe ne nuk mrekullohemi nga ata. E urrejmë çdo pejzë të tyre. Të jetë sepse nuk shohim më nga pjesa e tyre?
Unë thashë: – Jo, është nënshtrimi i tyre për një gjendje të re të ngjashme. Ju, që për ata jeni të tjerët, keni arritur tashmë të bëni e të thoni çudira.
Pastaj ata thanë: – Po a nuk janë ata një mërzi që prodhon mërzi përqark?
Unë u përgjigja: – Po, mbase.
Ata thanë: – Ata kanë vesin rrënjëthellë veçse për të na gjykuar.
Dhe unë thashë: – E vërtetë. Kur dëgjojnë të flitet nga këlyshët e tyre, kthejnë kokën pas, se mos flasin për ta. Qarkohen nga pambarimdëshira që ju të jeni sozia e tyre. Ju mund të jeni një kopje e ngjashme dhe e pangjashme e tyre.
Ata thanë: – Ajri përreth tyre ngjyhet në të përhirtë dhe kjo e përhirtë janë ata.
Unë thashë: – Ata e kanë urryer kolorin e përhirtë të mërzisë dhe i janë shmangur gjithë jetën. Edhe ata vetë e ndiejnë herë peshën e kënaqësisë e herë atë të përdorimit nga një fuqi e padukshme.
Ata, me një gjuhë plot tautologji, thanë: – Mirë, mirë, po ata s’janë ashtu siç shtiren; të urtë e të qartë.
Unë thashë: – Vërtet. Ata s’e kanë dashur kurrë urtësinë dhe kthjelltësinë. Kanë dashur etjen dhe zjarrminë, kërkimet e shqetësuara dhe gabimet. E megjithatë, gabimet e tyre mbi botën e sotme janë si fshikullimat e minjve nëpër muret e një pusi.
Ata thanë: – Sjellja e tyre ndaj nesh ka qenë herë e urryer, herë e përvuajtur.
Dhe unë thashë: – Mbase e kanë nga pështjellimi mbi mënyrën se si këlyshët e tyre ia dalin mbanë të banojnë dhe ta deshifrojnë këtë botë.
Dhe ata thanë: – Por …
Unë thashë: – Ju duhet të gjykoni vetveten.
Ata thanë: – Ata na lanë në udhëkryq.
Dhe unë: – Dhe ju u miqësuat me rrugëfjalët, apo jo? Morët udhën e ujqve.
Ata (ujqërisht): – Ne duam të marshojmë. Jemi specie të përkryera, por na pengojnë ata.
Dhe unë, duke i dhënë vetes një pamje diskrete, thashë: – Rruga s’është asnjëherë e lirë. Megjithatë ju jeni një zbulim.
Dhe ata thanë: – Sarkazma jote po bëhet e padurueshme.
Dhe unë thashë: – Misioni im është të ndriçoj terrin, jo kokat tuaja.
Ata thanë: – Pse ata ndryshojnë fytyrën dhe zakonet me një ngathtësi vemjesh?
Unë thashë: – Janë forca të tjera ato që kanë fuqinë të të ngrenë lart apo të të hedhin në asgjëkund.
Ata, pas një mendimndaljeje, thanë: – Ne jemi këngëtarët e shoqërisë së pakënaqur. Besoni?
Unë thashë: – Përralla! Vetëm turma u beson, siç beson gjithçka.
Ata, mes një zemërimpërmbajtjeje, thanë: – Po tallesh me ne? Kush jemi ne? Ca hajdutë veshëdrejtë? Një lukuni qimepërhimët? Ca líderë kotsëkotësh? A s’jemi nga ata që janë gati për gjithçka.
Dhe unë thashë: – Këtu do të ndodhin gjëra që s’mund t’i kuptoni kurrë.
Dhe ata thanë: – A sheh ndonjë dalje nga ky labirint?
Dhe unë, me një zë orakulli, thashë: – Ka një dalje që të çon drejt një gremine.
– Kemi dëgjuar kaq shumë për ty, – thanë ata, – por s’kemi lexuar asgjë tënden. Duam të bësh një poemë për ne.
Unë thashë: – Nuk çuditem nga çfarëthëniet tuaja. Ka mijëra libra në këtë botë që s’lexohen më.
Pasi hodha vështrimin nga turra e druve, vazhdova: – Sa për poemën, do të pranoja çdo torturë dhe ajo s’bëhet.
Ata më hidhnin vështrime aspakkërcënuese:
– Të lutemi, të lutemi të bësh një poemë a diçka të ngjashme. Ne kërkojmë të na njihen vlerat. Ne kemi harruar të këndojmë. Nuk arrijmë të çojmë një këngë deri në fund. Ne ndihemi të turpëruar…
Unë u thashë se kishin vlera kudo, se s’kishin pse ndiheshin të turpëruar.
Ata u afruan më pranë dhe më lëpinë duart. U emocionuan shumë.
Pastaj u dëgjua një shpërthim i mbytur dhe ata lëshuan një angullimë me befasgurmazshqyerje:
– Kjo duket si kënga jonë … si kënga jonë … jooo… nëëë…
