Përgatiti-Dr.Olta Alimuçi
Sa real mund të bëhet një makth? Kredia e imazhit: Pixabay
Ka shumë gjëra që nuk kuptojmë për ëndërrimin, por a mund të jenë vërtet fatale ëndrrat veçanërisht shqetësuese?Në filmat A Nightmare on Elm Street , një zuzar i pavdekshëm, i mbinatyrshëm – Freddy Krueger – vret viktimat e tij në ëndrrat e tyre, gjë që në filma i bën ata të vdesin në jetën reale.
Ndërsa vetë Krueger është padyshim një vepër fiksioni, koncepti se është e mundur të vdesësh për shkak të diçkaje që përjeton në ëndërr është eksploruar dhe debatuar për shumë vite.
Për të filluar, ankthet janë shumë të vërteta. Këto ëndrra shqetësuese, të cilat mund të prodhojnë emocione të forta negative, mund të jenë përgjegjëse për shumë orë gjumë të humbur.
Ndërsa shumica prej nesh i përjetojnë ato vetëm rrallë, disa njerëz kanë makthe rregullisht.
Mungesa e gjumit që rezulton për një periudhë të gjatë kohore mund të jetë shumë e dëmshme për shëndetin e një personi. Disa mund, si në filma, të bëjnë përpjekje të mëdha për të shmangur gjumin fare.Ndërsa mungesa kronike e gjumit mund të jetë potencialisht fatale, nuk është njësoj sikur të thuash që një person ka vdekur në jetën reale sepse u vra në ëndërr.
Pra, a mund të ndodhë vërtet kjo?
Teorikisht, po mundet – nëse dikush ka përjetuar një ëndërr që është mjaft e tmerrshme dhe ndodh të jetë duke vuajtur nga një sëmundje themelore e zemrës, është e besueshme që ata të jenë fjalë për fjalë të frikësuar për vdekje nga një makth, ndoshta edhe ai në të cilin vriten në ëndrrën e tyre.
Megjithatë, në praktikë, ka shumë pak gjasa që kjo të ndodhë përveç në rrethanat më ekstreme.
“Në përgjithësi, rreziqet shëndetësore të maktheve janë zakonisht indirekte dhe lidhen me faktorët shkaktarë që i nënshtrohen anktheve,” tha ekspertja e gjumit, Profesor Tiina Paunio nga Universiteti i Helsinkit.
“Tek individët e pambrojtur, për shembull, ata me sëmundje të zemrës, ankthet mund të kontribuojnë në mënyrë indirekte në vdekje, megjithëse kjo është e rrallë.”