Nga Panajot Boli
Problemi i Anilës dhe i kolegëve të saj
Anila Toni është një zë i rrallë i poetëve të Lushnjës.Ashtu si ishte Zë i rrallë në muzikë e madhja Vaçe Zela po nga ky qytet. Mos harrojmë ikonën e kinematografisë shqiptare Margarita hepa. Po nga Lushnja, Lushnja që nxjerr talente femra. Brenda vargjeve të poezive të Anilës, gëlon bota e madhe e shpirtit të femrës lushnjare, nënës, mesueses,intelektuales,poetës, me thellësi mendimi,gatuar dhe ngarkuar me emocione të fuqishme, me shqetësimet,dhimbjet, dashuritë,shpresën, revoltën,që shperthen me zërin e saj herë të ëmbël, humanist, të ngrohtë njerezor, , herë të trishtuar, deri në shperthim si një termet tronditës.Po, po ,ka vargje tronditëse. Anila ka shkruar qindra poezi dhe shkruan. Vetem një vellim poetik ka botuar.Dhe atë me ndihmën e një sponsoreje.Se ky është problemi i krijuesve në Shqiperi. Indiferenca e shoqerisë dhe veshi shurdh i shtetit. Se ekonomikisht nuk i përballojnë botimet me xhepin e tyre.Anila është një vlerë e rrallë për poezinë dhe i takon një vend dinjitoz në letërsinë shqiptare.Në kohën e sotme, dhe ky është një fenomen negativ, në konsumin laraman poetik, dalin dhe promovohen letrarë mediokër dhe pa cilësi.Do të thoshja se ka një kaos në fushën e letërsisë,nuk ka një mekanizëm rregullator i mbiqyrur nga sektorët e kulturës të institucioneve shtetërore,mungon kritika e specilizuar për vlerësimin, botime jo cilesore nga shtëpitë botuese që kanë mbirë si kepurdha dhe që rendin vetem pas parasë.
Anila është një zë i fuqishëm femërorr , një zë befasues.Kush e lexon, do të më bësoj.Do të mahnitet nga magjia e penës së saj.. Duke udhëtuar në vargjet e saj, udhëton në një minierë me xhevahire të rrallë, ku spikat mjeshteria dhe forca e talentit e femrës poete.me botën e saj të madhe, një poete e talentuar
Po i sjell lexuesit një cikël nga poezitë e saj për të kuptuar zërin, botën shpirtërore dhe magjinë e vargjeve të saj.
ANILA TONI
I pershendes
I pershendes ..te gjithe …ata
Ata ….gjithe…sa jane…
Krejt objekte… objekte …objekte
Objekte ..qe nuk me ndihmuan
Kur zemra ….deshi te gezoj ….
I pershendes …te gjithe …ata
Qe …me injoronin …
E fasada …ishte injoranca e tyre
Shterp…shterp..
Si nje kuti boshe …ku gjithcka eshte e pagoje
Ju pershendes… te gjithe .,ju
Ju qe pershperisni ….fjale Zoti
Fjale Zoti …
Dhe Zotin …as me shpirt …as me zemer ..nuk e pranuat kurre
Ju pershendes ….te gjithe
Dhe ata qe kurre… nuk ma degjuan fjalen
I pershendes dhe …ata…
Qe endrra …ende si shkarpa i djegin …deri ne palce …hiri
I pershendes te gjithe …ata…
Qe me ben te ndihesha… me e nencmuar se kotesisa …se hici
I pershendes te gjithe… ata ..
Qe ende gjykohen e nuk ngopen ,nga pushteti i parase .
Ju pershendes dhe… juve …
Ah ….ju gatuani ende …gjellen e jomeshires
Ju…. qe me vetedije …me keni lene anash
Pa asnje …arsye te shendosh..
Ju pershendes edhe …juve …
Ku ne shtate dite te javes ..nderroni shtate lekure
I pershendes te gjithe.. ata..
Qe u enden ne fjalime te ftohta ..te ngrira …te akullta
Dhe cfare eshte dashuria njerezore …nuk e mesuat kurre…..kurre
Dhe as nuk do ta mesoni ..kurre …kurre ….kurre
Te fundit …
Te fundit …pershendes ata… qe shajne e flasin pas shpine
Arkitekte mjerane …te fisit…. te rrjetes se merimangave
E presin ende…ende presin viktimen a viktimat e rradhes
E bota i sheh si harta te grisura ..ne xhaketa te ndryshkura ..mjerane
I pershendes te gjithe …ata …
Qe shigjetat i ngulen…. nje nga nje ….si hije
Dhe fytyren e djajve …nuk e treguan kurre
I pershendes te gjithe… ata…
Qe diteve ua hoqen diellin e nates ia shuan yjet
Erresira ….te ishte vetem vule
I pershendes te gjithe …ata
Qe frigohen ….nga dija dhe pjella e injorances
I pershendes te gjithe …ata…
Qe aq shume kane frike…. nga dija e drita
E bota rrotullohet …ne asgjene
Qe i ben te jene ….fiset e shkaterrimit te ekzistences
I pershendes te gjithe …ata …
Qe kane frike nga frika t….hemeluar per te qene skllever te frikes
I pershendes te gjithe ata …qe ende ne “thember “i vrasin Akilet
I pershendes te gjithe …ata…
Qe veten e themeluan perendi …me gershere prene …shqyen…. grisen fate
I pershendes te gjithe… ata…
Qe i vrasin perdite idealet dhe flasin per ideale te rreme
I pershendes te gjithe …ata …
Qe u bene zota …
Dhe me kembe nderin .. ..dinjitetin ….shkelin
I pershendes te gjithe …ata…
Ku do te shikojne …
Si do ti shkundi toka dhe nuk do ti pranoj…. as qielli
I pershendes te gjithe …ata…
Qe aktrojne cdo dite …e duken sikur fashojne plage
Jane vetem formula… Mgjeniane….
Ku jetimit i thuhet, — Zoti ….te dhashte
Jun pershendes te gjithe… ju …ju….
Qe rrathet e ferrit ne toke ende ..ende i ngrini
Vec mesoni …
Mesoni …ne nuk mesuat ….kurre
Nga fisi i njerezores… kurre…kurre..
Kurre …nuk do t” ju …harroj…
As une ….as Zoti …as qielli ….
Ne diten e afert …te gjykimit…
Ku shkove dashuri
Ku shkove dashuri
Cili qiell krejt i plumbte , tu be strehe
Qiellorja vetem urdheron, te flaknoj dashuri
E toka..vetem
Ne toknaja dashurie , te shtroje e te mbjelle
Ku shkove dashuri
U arratise prej zemres
E ne cilen , toke ferrnaje trokite
Vete zogjte
Me thane se ndjesite, ah …po vdesin
Zogjte
Kaq te trembur , ne tenden adrese ikje
Ku shkove dashuri
Po iken larg…ah sa larg po iken
Edhe anijet ndalin , kur shohin nje sirene
Nga dashuria
Per mistiken , vetem u mahniten
Ku shkove dashuri
U trete ne humbetire
Ne asnje gjethe peme, qielli, a toke
Nuk shkruajte me …je , apo nuk je
Ku shkove dashuri
U bere flutur ,krejt pa krahe
Fshehur honesh, per te mos gjetur shpirti
Por dhe fluturat, besome kane krahe
Ulen dhe ngrihen
Dhe qiellit
Ne perplasje flatrash, dashurine e natyres thithin
Ku shkove dashuri
Pa lexuar kurre …kurre …ndjenjen
Apo bere ndjenjen, se e lexoje” sikur “
Harrove
Se dhe muret , dhimbjet i ngriten
As nuk treguan
I fshehen, nuk u dorezuan… kurre
A mos mbete
Ne te perhimtura …mjegulla
E ndrydhe ndjenjen, sic ndrydhet shpirti
Harrove se qielli ende… rrezon ende shira
Jane gjuhe gati qiell, qiellore
Te mos thahen flaket , te mos thahet shpirti
Ku shkove dashuri
Lotnaja mbeti ne syrin , pa adrese
Verberia vrapoi , vrapoi te vinte nje perde
Askush mos t”i lexonte dhe te shihte dashurite
Ku shkove dashuri
Mbeti nje stol bosh , nje gote pa uje
E nje cigare , ne ” tavllen ” e jetes ende digjet
A ndoshta
Endesh, ne toknaja te tjera , dashuri te rrejshme
E shpirti
Shpirtnuem , si mjelme pa liqen perpelitet
Kthehu…kthehu
Eja …ne je vertet dashuri
Ne dite te verteta , te pulsosh qeliza
Nuk e di
Ku celesin ka, ku e mban zemra
Nuk e di
Vertet…ku portat e shpirtit jane shtigje
A ndoshta brenda qenies tende ,te akulluar
Ne pergamenin, me epoken e akullt te ndjesive
Afiksimi i nje globi
Midis tokes dhe qiellit
Ku dashurite sa fillojne te lindin, vetem vriten
Ku shkove dashuri
Prej zemres mungese , mungon edhe dielli
Dita mpaket
Si te ishte nje ” kukull pa planet”
Shkriji akullnajat
Vetem ndjesite …te shkrijne
E nuk …gurorezohen zemrat
Koha, shirat, gurnajat i brejne
Ku shkove dashuri
Te endem , ne tenden frymarrje
E shpirti e fryma , me mos te frymoje
Te kuptoje
Se edhe nje lule, nuk ben dot pa vese
E ne
Nuk kthehesh se rruget i ngop ” marrnia”
Ne tanden frymarrje
Zeri…zeri…krejt ne agoni le te vdese
Shfaqu
Kendo ..Vace…kendo
Zeri yt …eshte lot ….shpirti
Kendo ..Vace…kendo
Me angjejt, pasha ket qiell..kendo
Kendo …Vace …kendo…
Na mblidh …vetem gezimin
Mos na ler , te endemi me mallimin
Skena…asht …rruga e qytetit tim
Zbrit …hyjnesh…zbrit prej qiellit
E hana…te mbaj…te mbaj… tanden kitar
Besome
Jane mijera- mijera… zemra shqipesh
Qe enden…enden neper bote
Nje femi..nis …kengezon
— Vacja …ka me ardhe!!
Po eja…
Se deget e mallit u thyen…u thyen
Po eja ….
Se zemra nuk pulson ..pa tendin ze
O hyjnore e kesaj toke …qe sot lulet i zgjove
O dielli…
Qe diellon shqipe qe enden …ne keto troje
O meteor…
Shkeputu…lej pas …nje vije te holle drite
Degjoje …
Degjoje klithmen…e tokes tende
Tek te kerkon….te kerkon…. e gulcon
Perjetesi…
I perket nje ADN-je …qe nuk firmosin ikje
Shfaqu…
Pash ket toke…pash ket qiell…shfaqu
Nis zerin…
E drejt zerit tand …do nisemi ne kembe
Muret e skenave …
Tash …po plasariten e latojne trupin ..me tandin za
Shfaqu….
Ne nje kor…rrethrrotullim angjejsh ne agime te diellta
Kudo … diellim ne cdo shpirt …Vace Zela
E tingello telat…
Te ndiejme…te frymoje….te prekim ate kitar
Ne bese flamuri…sot …degjoma lutjen
Degjoma lutjen….
Leje bosh…bosh leje …ate varr
Po te flisja
Po te flisja …me zogjte ne qiell
Po te flisja…. me perlat ne det
Po te flisja ….me milingonat ne toke
Do ta kuptonin ,do ta kuptonin heshtjen time
Do shihnin …murin e dhimbjes sime
Zogjte… me krahe do ta rrezonin
Perlat brenda nje guacke… do ta mbyllnin
Milingonat ….do ta kthenin ne rere
Deti ngre dallge e ende dallget perplas
Akuzon ” njeriun” ….qe murin ngriti
—Ne ngre mure …mure dhimbjesh
Une…. jam Det…
Do te gelltis si ne zvarranik …ne cast
Lapsi
Miku im i vetem
Kaq gri
Miku im besnik
Kaq blu
Ti fsheh…te gjitha mendimet
Vargu
Ne gojen tende i kycur
Ne dy pjese
Si ….
Nje medaljon antik
Une shpirti
Ti fryma
E frymezimi im…ajer
Ne prekje gishtash
Ajo…. dashuria
Kurre nuk te pash
Si send …
Objekt ..jo…e …jo…
Miku im i vetem
Kaq gri …
Ne hone heshtje
Shkruajme
Ne te njejten kohe
Latohesh me shpirtin tim
Ku endet… s’ di se ku
Ne te njejten kohe
Une…. gri
Ti..kaq …blu
Merrme
Merrme shpirtin
Meso
Te behesh …njeri i mire
Merrme kembet
Meso
Ne jete ..te ecesh vete .
Merrme duart
Meso …te shkruash vetem emrin tend
Merrme floket
Te thuresh gershet …perrallat
Merrme fjalen
Meso
Se prej fjales …ke rilindur
Merrme te qeshuren
Se …
Jeta…jeta …te mund
Merrme lotin
Nese …ndjen…a ndjen
Do ti duhesh …gjithkujt…
Merrme frymen
Meso
Se jeta asht fryme …asht e shtrenjte
Vetem syte …ah…syte
Jooo…mos m” i merr
Te pakten …
Te kthehem diell.