Zymer Mehani
Hyrje
(Delegatët e Kuvendit të Kosovës)
Më 2 korrik 1990, në një ditë të nxehtë vere, historia e Kosovës u ngjyros me ngjarje që do të mbeteshin të gdhendura në kujtesën kolektive të popullit shqiptar. Kjo datë shënon një kthesë të rëndësishme në rrugëtimin e Kosovës drejt pavarësisë dhe lirisë. Deklarata e Kushtetuese e Kuvendit të Kosovës, përkundër presionit dhe represionit serb, ishte një akt guximtar që afirmonte vullnetin e popullit për vetëvendosje dhe liri.
Konteksti historik
Në fillimin e viteve ’90, situata politike në Kosovë ishte e tensionuar. Kosova, me popullsi shumicë shqiptare, vuante nën sundimin e ashpër të regjimit serb, i cili kishte ndërmarrë një fushatë të ashpër represioni dhe diskriminimi ndaj shqiptarëve. Politikat shtypëse të Beogradit synonin të zhduknin identitetin kombëtar dhe të shuanin çdo përpjekje për autonomi apo pavarësi. Në këtë kontekst, shqiptarët e Kosovës u mobilizuan në përpjekjet e tyre për të mbrojtur të drejtat e tyre dhe për të kërkuar liri dhe pavarësi.
Ngjarja e 2 Korrikut 1990
Më 2 korrik 1990, deputetët e Kuvendit të Kosovës, përkundër rreziqeve dhe kërcënimeve të shumta, u mblodhën në Prishtinë dhe shpallën Deklaratën Kushtetuese. Kjo deklaratë shpalli Kosovën njësi autonome dhe të barabartë me republikat tjera në federatën jugosllave. Ky ishte një akt simbolik dhe politik që sfidonte drejtpërdrejt autoritetin e Beogradit dhe kërkonte njohjen e të drejtave legjitime të popullit shqiptar në Kosovë.
Reagimi i Serbisë dhe pasojat
Deklarata e 2 Korrikut u prit me një valë represioni nga autoritetet serbe. Forcat serbe ndërmorën masa të ashpra kundër liderëve politikë dhe popullit të Kosovës. U arrestuan qindra aktivistë dhe politikanë, ndërsa shumë të tjerë u detyruan të emigronin. Përkundër këtyre masave, akti i 2 Korrikut kishte ndezur një zjarr të paqëndrueshëm për liri dhe vetëvendosje në zemrat e shqiptarëve të Kosovës.
Rëndësia e ngjarjes në histori
Deklarata e 2 Korrikut 1990 ishte një gur themeltar në rrugën drejt pavarësisë së Kosovës. Ajo i tregoi botës dhe regjimit serb se populli i Kosovës ishte i vendosur të luftonte për të drejtat e tij dhe se nuk do të ndalej përballë asnjë sfide. Ky akt guximtar ishte një inspirim për brezat e ardhshëm dhe një dëshmi e vullnetit të pathyeshëm për liri.
Përfundim
2 Korriku 1990 mbetet një datë e rëndësishme dhe e shenjtë në historinë e Kosovës. Ajo simbolizon guximin, vendosmërinë dhe aspiratën për liri të një populli që nuk u përkul përballë padrejtësive dhe shtypjes. Nëpërmjet këtij akti historik, shqiptarët e Kosovës bënë një hap të madh drejt realizimit të ëndrrës për një shtet të lirë dhe të pavarur. Kujtimi i kësaj ngjarjeje na kujton se liria dhe drejtësia arrihen vetëm përmes guximit dhe përpjekjeve të palodhura.
