Në tavernën tonë të preferuar
Unë dhe Piktori i Madh ishim ulur pranë një tavoline në skaj të lokalit.
– Nuk shtyhet pa Profesorin e Madh, – foli ai, duke prekur mjekrën bardhezi.
Një siluetë u shfaq përballë nesh: ishte profesori i letërsisë. Ne e thërrisnim Profesori i Madh. Porositëm si zakonisht: unë – kafe e fërnet, dy miqtë e mi – kafe dhe raki kumbulle.
Unë: Shëtisja te lulishtja para qytetit. Pashë ca fletë të grisura. U afrova që t’i grumbulloja e t’i hidhja në koshin e mbeturinave aty afër. Nëpër dhëmbë thoja “çfarë njerëzish”, por kur preka letrat e grisura dallova fletët e librave të mi.
Profesori i Madh po fërkonte duart me raki.
– Nuk qenka raki e mirë, – u gajas Piktori i Madh.
Profesori i Madh u kthye nga unë:
– Nëse je i lirë nesër, mund të punojmë për skenarin?
E dinte se unë bëja pushim të mërkurave, ndaj nuk i shmangesha dot.
Profesori na ftoi me kokë të shihnim nga banaku.
Aty, një mjekërkuq po fliste për ca minj, për
një hell, për ca kufoma, për ca hije, për ca varreza.
Piktori i Madh: – Paska qenë trim i madh.
Profesori i Madh (duke mos e mbajtur dot të qeshurën): – Trim për raki?
– Ky pijaneci mjekërkuq paska masakruar njerëz. Profesori i Madh mendon për spektakle. Ti qan hallin e një libri. Të pata thënë, që mos t’i dhuroje kujtdo libër? – ngriti zërin Piktori i Madh.
Unë tunda kokën në shenjë pohimi, megjithëse nuk e mbaja mend nëse ma kishte thënë një gjë të tillë.
Papritmas shpërtheu dera e lokalit. Ne
pamë se si hynë në tavernën që mbante
erë djersë ca të panjohur, të veshur
si marsianë. Pamë se si u zhveshën: hoqën
kaskat dhe veshjet e tyre të çuditshme.
Ne pamë se si ata u ulën, duke tundur kafkat dhe porositën me shenja verë për të gjithë. Pamë se si i buzëqeshën atij mjekërkuqit të bërë njësh me konvulsionet e banakut.
Piktori i Madh hapi me rrëmbim dosjen ku mbante fletë vizatimi. Filloi të vizatonte duke dihatur. Dora e tij e djathtë lëvizte pa ndërprerje. Mbase kërkonte të kapte sa më shumë detaje. Njëri nga skeletet u afrua, kërkoi leje për të parë punimin e Piktorit të Madh. Miku im u step pak, por kur pa OK e marsianit u zhyt në dalldivizatimin e tij.
Unë po shihja, duke picërruar pak sytë, andej nga banaku.
Marsianët i bënë shenjë mjekërkuqit të shkonte këmbadoras drejt tyre, Kur ai u afrua ata i zgjatën një kryq të argjiltë.
Unë: – Mos e humb këtë skenë, o Piktori i Madh!
Ne pamë mjekërkuqin se si shndërrohej dalëngadalë herë si një mi, herë si një hell, herë si një kufomë, herë si një hije.
Pamë skeletët tek çanin në njëshkolonë përmes çakëllit të mërmërimave, duke kënduar nën zë himnin e Kufomave të Qeshura, duke treguar me duar, si të dehur, andej nga kodrat e qytetit.
– Do kthehen te varrezat, – fola zëultazi.
Profesori i Madh miratoi me tundjekokë.
Piktori i Madh po përfundonte vizatimin e tij: – Përse je kaq i sigurt, o Shkrimtari i Madh?
– Veprimet e skeleteve ishin në sintoni me fjalët e mjekërkuqit pranë banakut; minj, hell, kufoma, hije. Të fundit ishin varrezat.
– L.S.
IN OUR FAVORITE TAVERN
Seated in a corner of the tavern, the Great Painter and I exchanged glances.
“It won’t budge without the Great Professor,” he remarked, his hand caressing his white-and-black beard.
A silhouette appeared in front of us: it was the literature professor. We called him the Great Professor. We ordered our usual drinks: for myself, coffee and fernet, and for my two friends, coffee and plum brandy.
“I was walking in the garden outside the city. I saw some torn pages. I approached to gather and throw them into the nearby trash bin. Under my breath, I muttered, ‘What kind of people,’ but when I touched the torn papers, I noticed they were pages from my own books,” I shared.
The Great Professor was rubbing his hands with brandy.
“It’s not good brandy,” the Great Painter chuckled.
The Great Professor turned to me and inquired, “If you’re free tomorrow, shall we collaborate on the screenplay?”
He knew I had Wednesdays off, so I couldn’t avoid him.
The Professor gestured with a nod, inviting us to look at the counter.
There, a red-bearded man was talking about some mice, about a roasting jack, about some corpses, about shadows, about graveyards.
The Great Painter said, “He must have been a great hero.”
The Great Professor (unable to hold back laughter), responded, “A hero for brandy?”
“This red-bearded drunkard must have massacred people. The Great Professor contemplates spectacles, while you lament the fate of a book. Did I not warn you about giving books to all kinds of people?” the Great Painter raised his voice.
I nodded in agreement, although I struggled to recollect if such advice had indeed been given.
Suddenly, the tavern door swung open. We witnessed strangers dressed like Martians entering the tavern that had filled with the scent of sweat. We witnessed them removing their helmets and strange attire. We witnessed them sitting down, shaking their skulls and ordering wine for everyone. We witnessed them smiling at the red-bearded man convulsing with laughter.
Eagerly, the Great Painter unfurled a folder, unveiling his drawings. Enthusiastically, he began sketching, his right hand dancing with swiftness, seizing every nuance. One of the skeletons approached, politely requesting permission to watch the Great Painter’s work. Momentarily taken aback, the Great Painter dove headlong into his artistic trance upon witnessing the Martian’s approval.
From a distance, I observed the counter, squinting my eyes.
The Martians gestured for the red-bearded man to come closer to them on all fours. When he approached, they extended a clay cross to him.
“Behold this spectacle, o Great Painter!” I exclaimed.
We witnessed the red-bearded man gradually transforming, at times appearing as a mouse, and other times as a roasting jack, a corpse, or a shadow.
We witnessed the skeletons forming a single file, marching through the debris of whispers. They sang the Hymn of Laughing Corpses in hushed tones, seemingly intoxicated, and gestured with their hands towards the distant hills of the city.
In a hushed voice, I uttered, “They shall return to the graveyards.”
The Great Professor nodded approvingly.
The Great Painter, completing his sketch, inquired, “Pray tell, o Great Writer, why such certainty?”
“The skeletons’ actions resonated with the red-bearded man’s words near the counter: mice, roasting jacks, corpses, shadows. Their final words carried the faint whispers of the graveyards.”
English translation by Ukë ZENEL Buçpapaj
