Objekti u vëzhgua për një periudhë kaq të shkurtër saqë nuk ishte e mundur të mblidheshin informacione adekuate për madhësinë dhe afërsinë e tij me Diellin. Megjithatë, shkencëtarët kanë gjetje të rëndësishme për të raportuar.
Shumica e atyre që dëshmuan eklipsin e 8 prillit 2024 në Amerikën e Veriut nuk e panë objektin, pasi ai ishte i padukshëm me sy të lirë. Ajo u bë e dukshme vetëm përmes ndihmës teleskopike. Në fakt, ai u pa para eklipsit, por vetëm nga disa heliofizikanë të zgjedhur, ekspertë në studimet diellore.Vëzhgimet e këtyre shkencëtarëve përfshijnë krijimin e një eklipsi diellor artificial duke përdorur një koronografi për të errësuar diskun diellor, duke i lejuar ata të ekzaminojnë koronën dhe afërsinë e saj. Vetëm disa orë përpara eklipsit të pritur me padurim, heliofizikani amerikan Carl Battams publikoi një fotografi magjepsëse.
Battams raportoi se kishte pikasur një objekt pranë Diellit, të cilin ai priste të ishte i dukshëm gjatë eklipsit. Është e pasigurt se sa gjerësisht ky informacion u shpërnda midis astronomëve, ose nëse ata ishin të përgatitur për vëzhgim dhe e dinin drejtimin e saktë për të drejtuar teleskopët e tyre.
Megjithatë, astronomët arritën ta zbulojnë objektin brenda katër minutave kritike të eklipsit dhe e kapën atë në fotografi. Një foto e tillë ka qarkulluar nga astronomi amator kinez Lin Zixuan.
Çfarë lloj objekti është ky?
Astronomët besojnë se kjo është një kometë rrethore diellore, e cila rrotullohet jashtëzakonisht afër Diellit, në rreth 100 deri në 200 mijë kilometra nga sipërfaqja e saj. Kometa të tilla rrallë e mbijetojnë këtë afërsi; ato zakonisht ose shpërbëhen plotësisht ose thyhen në fragmente që gjithashtu shkatërrohen. Rrjedhimisht, kometat afër diellit shpesh vërehen vetëm një herë.
Kometa në fjalë është emërtuar SOHO-5008. Shumica e kometave afër diellit etiketohen SOHO sepse ato janë zbuluar nga observatori diellor me bazë hapësinore me të njëjtin emër, i cili ka qenë funksional që nga viti 1995. I pozicionuar një milion e gjysmë kilometra larg Tokës, ai përmban një koronografi dhe ka dokumentuar mbi pesë mijë kometat në afërsi të Diellit.
Brenda këtij grupi kometash, një nëngrup i veçantë dallohet nga orbitat e tyre jashtëzakonisht të ngjashme. Për shekuj me radhë, astronomët kanë vëzhguar paraqitjet e tyre periodike, që datojnë që në kohët e lashta. Një shembull i dukshëm është Kometa e Madhe e Shtatorit të vitit 1882, e cila ishte e dukshme në mes të ditës për dy ditë rresht, madje edhe përmes reve të holla.
Më 7 shtator, kjo kometë iu afrua nga afër Diellit, duke arritur perihelionin e saj. Në atë moment, astronomët vëzhguan një shirit të errët që ndante bishtin dhe bërthamën duke u zgjatur dhe copëtuar në dy pjesë të mëdha dhe disa më të vogla. Në mënyrë intriguese, katër muaj më parë, më 17 maj 1882, gjatë një eklipsi total diellor në Egjipt, një kometë u pa pranë Diellit, e dukshme me sy të lirë.
E njohur si kometa e eklipsit të madh të vitit 1882, ajo konsiderohet si një “i afërm” i Kometës së Madhe të Shtatorit, duke sugjeruar se ata janë pjesë e një familjeje më të madhe. Këto kometa zakonisht shpërbëhen ndërsa ndodhen pranë Diellit, megjithatë besohet se ekzistojnë shumë të tjera. Në këtë familje bën pjesë edhe kometa bashkëkohore SOHO-5008.
Një tjetër shtesë e fundit në këtë grup është kometa Lovejoy e vitit 2011. Pas zhytjes në koronën diellore, ajo mbijetoi në mënyrë të jashtëzakonshme, duke treguar se ishte të paktën pesëqind kilometra në madhësi.
Kometat e Kreutzit” ia detyrojnë emrin e tyre astronomit gjerman Heinrich Kreutz, i cili në shekullin e 19-të vërtetoi lidhjet e tyre familjare. Kreutz teorizoi se këto kometa dikur ishin pjesë e një komete të vetme masive që u shpërbë rreth dy mijë vjet më parë pasi iu afrua shumë Diellit. Kometa e vëzhguar në 371 para Krishtit nga Aristoteli dhe historiani Efori i Cyme, i cili raportoi se ishte dëshmitar i shkatërrimit të saj, mendohet të jetë paraardhësi i mundshëm i këtyre kometave.
Çuditërisht, mbetjet e një ngjarjeje të rëndësishme qiellore vazhdojnë dhe, siç parashikohet, do të qëndrojnë në sistemin diellor për mijëvjeçarë të panumërt. Me kalimin e kohës, ato ka të ngjarë të shpërbëhen. Nëse ndonjë do t’i kundërshtojë shanset dhe do të mbijetojë, trajektoret e tyre do të ndryshojnë në atë masë saqë ato do të bëhen të panjohshme për astronomët e ardhshëm si kometat e Kreutz-it.
